Ontkurkt - De fruitdeugniet uit Gascogne

Tip 1: De witte kampioen

Het is eigenlijk een schijnbare paradox dat de streek die ook relatief 'zware' gastronomie voortbrengt en een al even flink uit de kluiten gewassen sterkedrank als Armagnac, tegelijk ook de broedkast is van zoveel frivole fruitdeugnieten. Lichte, citruszesty witte wijnen die vooral als Vin de Pays Des Côtes de Gascogne onder kurk (of schroefdop) gaan. We bevinden ons immers in de Midi-Pyrénées, meer bepaald het departement Gers, een gebied ten Noorden van de Pyreneeën dat begrensd wordt door zowel de Landes, als de Lot en Garonne. Alles staat hier in het teken van landwijn en wit: circa 2/3 van de wijnproductie wordt ingeschakeld voor Vin de Pays (11.700 hectare), waarvan maar liefst 91% als 'witte' wordt gebotteld. Geen wonder dat de Gers de ongekroonde kampioen van witte landwijn is van gans Frankrijk. Rood (8%) en rosé (1%) spelen hier maar een figurantenrol, wat in het Franse Zuidwesten eerder uitzondering van regel is. Bovendien zijn de witte Vin de Pays uit Gascogne ook exportkampioen: zowat driekwart van elke oogst wordt uitgevoerd, waaronder naar het schijnbaar altijd dorstige België.

Tip 2: Van oubollig naar zesty

Om eerlijk te zijn: tot een tiental jaar na het officiële decreet van 1982, toen de spelregels voor de Vin de Pays des Côtes de Gascogne werden geformaliseerd, bleef de kwaliteit vaak belabberd. Veel van deze witte 'secs' bleken immers vroegtijdig geoxideerd, waren fruitarm, zurig en misten karakter en samenhang. Daarin kwam verandering toen steeds meer coöperatieven en onafhankelijke wijnbouwers - in totaal telt de regio er zo'n 1.400, waarvan 1.300 aangesloten bij de nog altijd dominante 'caves coopératives' - eindelijk verstandig investeerden in modernere vinificatieapparatuur. En technieken gingen toepassen zoals koude fermentatie en macération pelliculaire (of pelweking). Vooral door deze laatste methode kregen deze 'kleine' witte wijnen plots een smaak -en aromastoot, werden beduidend citrusfrisser en zesty, en geurden/smaakten vaak naar bloemen, appel, peer of witte perzik, zelfs soms exotisch fruit zoals ananas, passievrucht of mango.

Dat profiel maakt hen niet alleen prima als aperitief, maar ook een pittige partner bij o.a. vegetarische gerechten, tapa's, charcuterie, gemengde salades, lichte entrees en natuurlijk ook vaak een pot dampende mosselen. Ook gepocheerde vis kan desnoods, op voorwaarde evenwel dat er nooit te krachtig sauswerk aan te pas komt.

Tip 3: Aparte druiven in de hoofdrol

Dat de ene fles soms opvallend 'anders' smaakt dan de witte Vin de Pays van een volgend huis, heeft uiteraard te maken met de stijl van de producent/wijnmaker, maar zeker ook met de druivensamenstelling. Die kan namelijk sterk afwijken: van pure mono-cépage (dus: van één druivensoort), tot een mix van een drietal variëteiten. Daar zitten uiteraard de meer gekende variëteiten tussen zoals Sauvignon Blanc, maar ook de hier bijzonder populaire variëteiten Colombard (sterk aromatisch, vaak met exotisch fruit) of de Ugni-Blanc, het ras dat veel florale aroma's geeft, maar ook voor levendigheid zorgt in het eindproduct. Naar eiktoetsen moet u niet teveel speuren, want slechts een minderheid van de witte Gascogne-landwijnen krijgt een (dan nog korte) houtopvoeding.

Tip 4: Pure prijsbeestjes

Dé grote aantrekkingskracht van de (witte) Vin de Pays des Côtes de Gascogne is zonder twijfel hun lage instapdrempel. Zelden betaalt de consument zich blauw aan deze flessen, die doorgaans in onze rekken liggen in de prijsvork tussen de 4,5 à 6,5 euro. En wat nog beter klinkt: de prijzen zijn nu al jààààren erg stabiel. Zo ontdek ik jaarlijks Gascogne-domeinen voor mijn wijnkoopgids ("De 300 Beste Wijnen Onder de 10 euro") die reeds - uiteraard met een ouder millésime - in de allereerste edities stonden. Bewonderenswaardig: hun prijskaartje heeft de laatste 15 à 20 jaar nauwelijks bewogen. Vergelijk dàt maar eens met de prijs van uw gesneden brood. Als Vin de Pays des Côtes de Gascogne in die 20 jaar eenzelfde prijsstijging had doorgevoerd als uw bakker, dan zou de minste fles nu al 10 à 15 euro moeten kosten...

Tip 5: Vlug het glas in!

Nog een laatste tip: witte Vin de Pays in het algemeen en de 'secs' van Gascogne in het bijzonder, zijn zelden gebouwd om lang in uw kelder te overwinteren. Pakweg 9 op de 10 witte Gascogne-landwijnen bezitten geen bewaarpotentieel en worden het best jong, d.w.z. binnen het jaar na hun botteling, opgesoupeerd. Koop dus bij voorkeur ook altijd de meest recente oogst. En serveer ze gerust lekker koel. Een schenktemperatuur van 7 à 8°C volstaat voor het merendeel van deze fruitdeugnietjes.