Ontkurkt - Hoe vals is mijn wijn?

Tip 1: Gesjoemel is van alle tijden

Chinezen die lege flessen Château Lafite-Rothschild vullen met ordinaire tafelwijn. Het bekende Bourgondische wijnhuis Labouré-Roi dat jarenlang spotgoedkope landwijn vermengde met veel duurdere en prestigieuze grands crus. Italianen die nep-Chianti op de markt lanceren. Producenten in de Beaujolais en de (zoete) Bordelaise appellatie Sainte-Croix-du-Mont die magere oogstjaren versterken via de toevoeging van suiker aan de druivenmost, véél méér dan wettelijk toegelaten. Het zijn allemaal voorbeelden van wijnvervalsing die de voorbije maanden aan het licht kwamen. Want gesjoemel met de wijnkwaliteit dateert al van de Romeinse tijd. Toen werd er reeds geklaagd dat sommige populaire wijnen werden versneden met ordinaire rommel.

Tip 2: Hoger, lager

Maar paniek is niet nodig. Ten eerste blijven fraudeflessen in onze Belgische  rekken zeer uitzonderlijk. Ten tweede gaat het niet om 99% van de wijnen die we courant drinken, maar wel om flessen uit het ‘bas de gamme’ (bvb. spotgoedkope exemplaren van 2 euro) of  integendeel ‘haut de gamme (de peperdure exclusieve crus van enkele honderden of duizenden euro’s). En in het laatste geval is dit gesjoemel vooral lonend in landen waar de bevolking vrij recent wijn ontdekte en nog eerder wijnanalfabeet is, dus makkelijker kan bedrogen worden. In onze Belgische gespecialiseerde handel, zowel in de detailimport als grootdistributie, zitten voldoende professionelen die verdachte flessen snel traceren. Belgische bottelingen bijvoorbeeld doorlopen de meest strenge controles, vaak strenger dan in het land van oorsprong.

Tip 3: Knoeien met het etiket

Bovendien gaat het meestal om papieren, administratieve fraude. Meest populaire truc is een appellatiewijn versnijden met een minderwaardige, maar op zich correcte, tafelwijn - zelfs uit een andere herkomstbenaming of land! - en dus onder een vals etiket verkopen. Of op een banale wijn een ronkend, ‘duur’ nep-label kleven - premier cru, grand cru,… - dat echter geen wettelijke waarde bezit.

Soms krijgen wijnen ook een facelift. Aromatische bestanddelen zoals glycerol, karamel, melk of vruchtenaroma’s laten dan de wijn voller smaken of ‘rijker’ geuren. Al bij al onschadelijk, zij het natuurlijk bedrog van de consument.

Tip 4: Dodelijke fraude

Toevoeging van écht schadelijke stoffen, dus giftige alcohol of chemisch spul, met zelfs tientallen doden als gevolg, komt wel voor in Indië of China, maar zelden of nooit in Europa. Alleen in Italië duiken, maar dan weer in het dubieuze verdeelcircuit, wel nu en dan zulke schandalen op. Zo werd in 2008 ruim 70 miljoen liter basiswijn ontdekt, lokaal in de winkel te koop aan belachelijk lage prijzen tussen 70 cent en 2 euro, die meststoffen en zoutzuren bevatte. Het enige échte Italiaanse wijndrama dateert al van 1986. Toen werd met methanol vermengde wijn verkocht, die het leven kostte aan 20 consumenten en een tiental anderen blind maakte.

Tip 5: Risico’s blijven beperkt

Eigenlijk mogen we blij zijn dat er geregeld frauduleuze wijnbouwers -of handelaars worden betrapt. Want dit betekent dat de controles steeds effectiever  en efficiënter worden en sjoemelaars dus echt niet ongestraft kunnen blijven knoeien.

En verder: tot nu toe is geen enkel fraudedossier in ons land gevaarlijk gebleken voor onze gezondheid. Van vervalste wijn worden we hier gelukkig niet ziek. Tenzij onze portemonnee.